Tiroide Bağlı Göz Hastalığı Nedir?
Tiroid Neden Göz Hastalığı Yapar?
Tiroide bağlı göz hastalığı otoimmun bir hastalıktır. Otoimmun hastalıkları kısaca şöyle tanımlayabiliriz. Vücudumuz kendine ait bazı maddeleri yabancı madde olarak algılar ve bu maddelere karşı bir savunma ve reaksiyon geliştirir. Bu süreçte vücudun savunma mekanizmaları devreye girer ve o maddeye karşı savunma pozisyonunu alır ve hatta saldırı durumuna geçer. Bu da inflamasyona yani iltihaplanmaya neden olur. İnflamasyonun olduğu yerde şişlik, kızarıklık, ödem, ağrı olur. Bir nevi savaş bölgesidir burası. Tiroide bağlı göz hastalığının etyolojisi tam bilinmemekle beraber tiroidden kaynaklı bazı maddelere karşı göz etrafındaki savunma hücreleri devreye gerer ve immün bir reaksiyon başlatır.
Tiroide Bağlı Göz Hastalığı Gözde Ne Tür Şikayetler Yapar?
- Gözde büyüme
- Pörtlek göz görünümü
- Göz beyazlığında kızarıklık
- Göz beyazlığında ödem
- Üst göz kapağında geriye doğru çekilme
- Sulanma
- Ağrı
- Gözde baskı hissi
- Hareket kısıtlılığı
- Göz kapağında şişlik
- Göz kapağında yağ yastıkçıkların fıtıklaşması
- Çift görme gibi birçok şikayete neden olur.
Graves Tiroidi Olan Her Hastada Tiroide Bağlı Göz Hastalığı Olur mu?
Birçok çalışmada farklı sonuçlar olsa da Graves hastası olan insanlarda ortlama %60-70 oranında tiroide bağlı göz hastalığı gelişmektedir.
Tiroid Hastalığım Var Ancak Hormon Seviyesi Normal İken Gözümde Neden Büyüme Var?
Bu soru biz hekimlere oldukça sık sorulmaktadır. Kısaca şunu söyleyebiliriz. Tiroide bağlı göz hastalığı bir kere gözü etkiledi mi süreç tiroid hormonlarının seviyelerinden bağımsız bir şekilde devam eder. Tiroid hormon seviyesi düştüğünde gözdeki şikayetler azalacak diye bir durum söz konusu değil maalesef. Ancak yine de bizler tiroid hormonlarının normal seviyede kalmasını isteriz.
Hastalığın Seyri Nasıldır ve Nasıl Bir Yol İzler?
Tiroide bağlı göz hastalığı ya da kısaca orbitopatinin seyri genel olarak iki şekildedir.
- Aktif Tiroid Orbitopati Evresi:
Aktif evre dediğimiz bu evrede inflamsyon yoğundur. Hastaların ağrı, kızarıklık, kemozis dediğimiz göz içindeki beyaz tabakanın şişip dışarı çıkması, hareket kısıtlılığı ve çift görme, gözün aşırı büyümesi nedeniyle göz bebeğinde yaraların çıkması, orbita içindeki dokuların şişip göz sinirine baskı yapması neticesinde orta ve hatta ağır görme kaybı gibi ciddi bulgulara sebep olur.
- Kronik Tiroid Orbitopati Evresi:
Kronik evre dediğimiz bu evrede ise aktif evredeki bulgular geriler. Daha çok gözde büyüme, çift görme, göz kapağı çekintisi, göz sinirine baskı neticesinde görme kaybı, gözün büyümesi nedeniyle göz bebeğinde oluşan yaralar gibi şikayetleri olur.
Tedavi Edilebilir mi? Nasıl Bir Tedavisi Var?
Bu hastalığın tedavisini üçe ayırabiliriz.
- İlaç tedavisi
- Işın tedavisi
- Cerrahi tedavi
İlaç Tedavisi Ne Zaman ve Nasıl Yapılmaktadır?
Aktif evrede tercihimiz genellikle ilaç tedavisidir. Ancak göz sinirine baskı nedeniyle görme kaybı oluşmuşsa acil dekompresyon yani ameliyat ihtiyacı olabilir. İlaç tedavisinde, genelde ağızdan veya serum yoluyla kortizon, immün supresyon yapan ilaçlar, vitaminler tercih etmekteyiz. Çoğunlukla ilaç tedavisiyle iflamasyon kontrol altına alınır. Ama bazen ilaç tedavisi yetersiz kalabilir. Bu durumda ışın tedavisi vermek gerekir.
Işın Tedavisi Hangi Hasta veya Aşamada Kullanılır?
İlaç tedavisinden fayda görmeyen hastalarda ışın tedavisi öneriyoruz. Göz dokularına zarar vermeyen, düşük doz radyasyon tedavisi uygulanmakta ve çoğunlukla enflamasyon kontrol altına alınmaktadır.
Cerrahi Tedavi Ne Zaman ve Kimlere Uygulanmaktadır?
Cerrahi tedavi genellikle aktif evre geçtikten sonra, ilaçla giderilemeyen sorunlara yönelik yapılan tedavidir. Bu tedavileri şöyle sıralayabiliriz;
- Büyümüş olan gözün dekompresyon ameliyatı ile geriye götürülmesi
- Çift görmeyi gidermeye yönelik şaşılık cerrahileri
- Göz kapağına yönelik yapılan cerrahiler şeklinde sıralanabilir.
Gözdeki Sorunlar Tekrar Eder mi?
Tüm bu tedavilere rağmen maalesef bazen yeni ataklar olabilir. Dolayısıyla hastaları belli aralıklarla kontrol etmek gerekir.